Verdwijnende voorzieningen in de regio: wat wil de politiek eraan doen?

Daar moet wat aan gebeuren, roept een deel van de politieke partijen nu tijdens hun verkiezingscampagne. En wat die huisartsen betreft, roepen we dat hier in Drenthe al langer. "Vooral de komende vijf jaar wordt verwacht dat oudere huisartsen met pensioen gaan en dat opvolging dan moeilijk te vinden is", zegt Jeffrey Heidotting, huisarts in Zweeloo.

Heidotting is de eerste die de regionale huisartsopleiding heeft afgerond in Zuidoost-Drenthe. Dat is een initiatief om meer huisartsen in de regio te krijgen. "Ik vind het fijn om iets terug te doen voor de regio waar ik ben opgegroeid. Als ik hier door de dorpjes rijd, vind ik dat prachtig. Dan hoef ik niet naar de grote stad."

Waarom zijn vroegere studiegenoten hier niet neerstrijken? "Emmen kwam natuurlijk een paar keer slecht in het nieuws. En het is ver van grote steden verwijderd. Ik denk dat dat dingen zijn die meespelen."

Het relatief ver verwijderd zijn van een grote stad klinkt als een nadeel, maar is voor veel mensen die hier nieuw komen wonen juist wat ze aantrekt. Rust en ruimte op het platteland. En die mensen nemen op de koop toe dat je een auto nodig hebt om bij basisvoorzieningen te geraken.

Dat veel mensen ontevreden zijn de voorzieningen in hun dorp is dan ook niet waar, stelt economisch geograaf Felix Pot. Hij doet onderzoek naar de bereikbaarheid van voorzieningen op het platteland. Pot: "Verreweg de meeste mensen zijn tevreden met de toegang tot voorzieningen. Op het platteland zijn mensen gemiddeld zelfs net zo tevreden als in grote stedelijke centra."

Maar om ook daadwerkelijk bij de huisarts of de supermarkt te komen, heb je een auto nodig. Wat als je die niet hebt? En als de bushalte in jouw dorp ook nog eens wordt opgeheven? "Die mensen vissen hierdoor achter het net", zegt Pot.

In Nieuw-Weerdinge hebben ze een oplossing gevonden, waar veel mensen zonder auto heel blij mee zijn. Maar daarover later meer.

Straks meer over voorzieningen. Eerst tijd voor de volgende vraag: Hoe is de stemming in Drenthe? Zitten provinciegenoten überhaupt een beetje te wachten op de verkiezingen? Ons politiek verslaggeversduo van dienst parkeert de stembus op de markt in Emmen en peilt de stemkoorts.

Daar is een groot deel van de bezoekers vast voornemens om te gaan stemmen. "Zeker, omdat ik vind dat je je stemrecht moet gebruiken", zegt een vrouw in bruine jas. Maar dan is het nog de vraag waarop. "Ik ben eigenlijk altijd voor GroenLinks", zegt een andere vrouw. "Juist voor het milieu en de minderheden. Maar nu komt PvdA erbij en dan hoop ik maar dat ze er het beste van maken."

Dat kiezen wordt door sommigen uitgesteld tot de laatste dag voor de verkiezingen. Als verslaggever Stijn Steenhuis een man met bril dan toch vraagt om een keuze te maken zegt hij: "Jemig, nou wordt het moeilijk. Moet ik nou eerlijk antwoorden? Ik vind het een zooitje." Een andere man voegt toe: "Ik zal je heel eerlijk zeggen: ik heb geen vertrouwen in de politiek." Gaat hij morgen wel naar de stembus dan? "Ja, anders moet je je mond houden."

Het begrip voorzieningen is best wel breed. Je ziet in partijprogramma's dan ook dat politieke partijen hier verschillend naar kijken. We legden ze in het KiesKompas de volgende stelling voor: De overheid moet meer geld uitgeven aan voorzieningen in de regio, ook als er dan minder geld is voor voorzieningen in grote steden. Partijen kunnen kiezen voor helemaal mee eens, mee eens, neutraal, niet mee eens, helemaal niet mee eens of geen mening.

BoerBurgerBeweging (BBB) is het hier helemaal mee eens en strijdt voor het behoud van zwembaden, pinautomaten en dorpsfeesten in de buurt. Net als de ChristenUnie. Die vindt dat we een basisniveau van collectieve voorzieningen moeten hebben om alles leefbaar te houden. Ook BVNL, CDA en Volt zijn het helemaal eens met de stelling. En D66, NSC, PvdD, VVD, SGP, 50PLUS en JA21 zeggen het ermee eens te zijn.

SP, GroenLinks/PvdA, Bij1 en Partij voor de Vrijheid zijn neutraal. Maar er zijn ook partijen die het niet eens zijn met de stelling. Zo wil Forum voor Democratie best geld uitgeven aan voorzieningen in de regio, maar niet ten koste van voorzieningen in de rest van het land. En DENK kijkt vooral naar cultuur in dit verhaal. Die partij vindt dat er niet bezuinigd hoeft te worden in grote steden om zo meer culturele voorzieningen in de regio te krijgen.

Dan nog even naar Nieuw-Weerdinge. Daar hebben de inwoners dagelijks te maken met het verminderde aanbod van allerlei voorzieningen. En daar hebben ze een oplossing voor bedacht.

"Ja, wij zijn niet voor een gat te vangen", zegt Jan Schoonbeek. Hij heeft met Stichting Dorpenzorg een buurtbus opgericht, die mensen bijvoorbeeld naar hun afspraak in het ziekenhuis brengt. "Het is een enorme uitkomst, want anders zou de bus ook niet zoveel rijden."

Naast het investeren in voorzieningen lijkt het Schoonbeek een wijs idee als dit soort ideeën de ruimte krijgen. "Wij zijn een vrijwilligersorganisatie en houden onze eigen broek op. Maar het zou mooi zijn als Den Haag daar geld voor beschikbaar stelt. Niet alleen voor ons, maar ook voor andere initiatieven."